In Sapiens – het eerste boek en bestseller van hoogleraar geschiedenis Yuval Noah Harari – nam hij je mee op reis door de geschiedenis van ons, wij, de homo sapiens. In het vervolg genaamd Homo Deus schetste hij diverse plausibele toekomstscenario’s, waarin hij zowel positieve als angstaanjagende mogelijkheden aankaart. In zijn nieuwste boek kijkt hij juist niet naar het verleden of de toekomst, maar naar de wereld, maatschappij en tijdsgeest waarin we nu leven. En daar heeft hij zijn scherpe blik op losgelaten!
Van bijl tot vork
Zijn eerste boek Sapiens is van alle boeken die ik de laatste jaren heb gelezen zonder twijfel mijn favoriet. Een absolute aanrader die elke sapien gelezen moet hebben, het gaat immers over wie wij als soort zijn en hoe het kan dat jij nu bent zoals je bent. De Israëlische hoogleraar geschiedenis weet als geen ander hoe hij honderden, duizenden en tienduizenden jaren geschiedenis van de mens kan samenvatten tot een heerlijk stukje tekst die je doet realiseren hoe de vork in de steel zit. Of hoe de bijl in de mammoet zit.
In zijn derde boek is zijn focus op de samenleving van de 21ste eeuw, van 2018 welteverstaan. Hij heeft maar liefst 21 vlotte hoofdstukken geschreven die totaal 389 bladzijden beslaan. Hij bespreekt uiteenlopende onderwerpen en problemen waar wij als soort nu mee te maken hebben, waaronder technologische veranderingen, big data, privacy, immigratie, terrorisme, nationalisme,politieke verschuivingen en obscure zaken zoals nepnieuws.
En over waar we in de nabije toekomst mee te maken gaan krijgen, waaronder A.I, doorbraken in biotech, klimaatveranderingen, politieke verschuivingen, grootschalige werkeloosheid, supermensen en meer. Op welbespraakte en zeer goed onderbouwde wijze weet Harari deze onderwerpen perfect uit te leggen hoe het kan dat de situatie nu is zoals die is en hij weet tevens zéér scherp toe te lichten wat er aan scheelt.
21 kritieken voor de 21ste eeuw
Het ijzersterke boekwerk had eigenlijk een andere titel moet hebben, want Harari geeft eigenlijk meer kritiek dan dat hij oplossingen, adviezen of lessen aanlevert. Nadat hij de onderwerpen (op fantastische wijze) omschrijft, zoals over het secularisme, het hedendaagse onderwijs, nederigheid, oorlogen en meditatie, blijft hij vaak haken op scherp kritiek vanuit zowel zijn lessen uit de geschiedenis als zijn eigen perspectief. De auteur kan snoeihard uit de hoek komen en laat geen enkel gevoelig onderwerp liggen. Met veel lef gooit hij gewaagde uitspraken eruit die menig gevoelig typetje of groepering tegen de schenen aanbotst, ook al heeft hij helemaal gelijk. Bij sommige zinnen dacht ik echt: ‘Oewwwh, BURN!‘. Mocht je een vrome moslim uit Iran zijn, een liberale veganist uit Amsterdam of een chauvinistische kapitalist uit New York, jullie krijgen allemaal een veeg uit de pan.
Ondanks de kritische noten is dit een verdomd goed boek dat heerlijk weg leest. Je wereldbeeld krijgt direct een update, een opkikker, een frisse wind. Ik heb ook minstens 20 keer foto’s genomen van een passage om te delen met vrienden en familie. Je snapt na het lezen van dit boek beter waarom de maatschappij nu zo is zoals die is en wat er op ons pad komt. Je zult tevens voorbereid zijn op de toekomst, die nogal wat voor ons in petto heeft volgens de kritische auteur. Ik ben ietwat meer bezorgd over de toekomst geworden dan dat ik was na het lezen van Feitenkennis…
En wie ambities heeft om ooit zelf een boek te schrijven, van Harari kun je heel wat tips oppikken over de kunst van schrijven.
Check ook de boekrecensies van…
> Boekrecensie: Feitenkennis (van Hans Rosling!)
> Boekrecensie: Minder Stress met Stressologie (van Jurgen Spelbos)
> Boekrecensie: Marcus Aurelius – Overpeinzingen
5 notities uit mijn notitieboekje
Onderzoek vipassana-meditatie
Wees voorbereid op de toekomst, wees flexibel voor verandering
Aha, ik ben dus een aanhanger van het secularisme!
In welke verhalen (imaginaire ordes) geloof ik?
Lees Sapiens nog een keer!
Wél lezen als je; meer wil weten over de huidige staat van de wereld en hoe het komt dat we denken zoals we denken. En natuurlijk om die ene irritante betweter omver te lullen met fantastisch doordacht retoriek.
Niet lezen als je; Niet tegen kritiek kunt, Yuval laat namelijk geen steen omgekeerd. Mocht je elke vorm van kritiek zien als heiligschennis, laat dan alstublieft dit scherpe boek links liggen.
Lees ook: Boekrecensie: De edele kunst van not giving a F*ck van Mark Manson
